Przyrodnicza, historyczna i kulturowa tożsamość Karkonoszy jest na tyle bogata, że właściwie nie da się jej przedstawić w jednej opisowej publikacji. Wprawdzie współczesny czytelnik - zarówno gość jak i stały mieszkaniec Karkonoszy - znajdzie na półkach księgarń czy punktów informacji turystycznej spory wybór popularnonaukowych publikacji, to jednak brakuje niestety syntetycznego opracowania, które przyniosłoby przegląd i zwięzły opis tego, co dla Karkonoszy jest najbardziej charakterystyczne, najciekawsze, w co Karkonosze obfitują i co mogą odsłonić przed swoimi gośćmi. Są oczywiście różne przewodniki turystyczne, te jednak z reguły prezentują różne ciekawostki w ramach opisu szlaków turystycznych i proponowanych wycieczek, natomiast zbiorcze zestawienie danych o całym paśmie bywa co najwyżej drobnym uzupełnieniem.
Encyclopedia Corcontica w zamierzeniach autorów i wydawcy ma właśnie wypełnić tę lukę informacyjną, dostarczając jak najszerszemu gronu odbiorców zebrane w całość encyklopedyczne informacje o przyrodzie, historii i kulturze całych Karkonoszy (tj. zarówno ich czeskiej jak i polskiej strony). Publikacja w ten sposób nawiązuje, dopełnia i rozszerza ofertę drobnych wydawnictw Krkonošskiego národnego parku (Krkonošská tundra, Lesní hospodářství v KRNAP, Člověk a hory, Květy Krkonoš, Fauna Krkonoś i Krkonoše skal a kamení).
Podział książki: publikacja ma cztery główne części (zob. niżej), których wewnętrzna struktura oraz zamieszczony na końcu indeks ułatwiają orientację i szybkie wyszukiwanie informacji określonego rodzaju. Hasła w rozdziałach nie są uszeregowane alfabetycznie, jak to bywa zwykle w encyklopediach, ale według określonej tematyki. Dlatego przy wyszukiwaniu konkretnych informacji najlepiej kierować się tytułami rozdziałów i posiłkować się indeksem haseł.
Część pierwsza zawiera wybór podstawowych informacji o rozwoju gór, cechach rzeźby i przestrzennym zróżnicowaniu poszczególnych form górskiego krajobrazu, o wodzie, glebach i klimacie.
Część druga przybliża przyrodę ożywioną Karkonoszy i jej pierwotną postać (tj. przed pojawieniem się człowieka).
Część trzecia opisuje historię działalności człowieka w Karkonoszach i jego wpływ na krajobraz i przyrodę gór.
Część czwarta charakteryzuje tożsamość kulturową, jej formowanie się w czasach historycznych i wpływ na nią unikatowego środowiska górskiego Karkonoszy. Spis treści:
Krajobraz Karkonoszy
- Położenie geograficzne - Rozwój geologiczny Karkonoszy - Bogactwa mineralne - Rzeźba Karkonoszy - Warunki hydrologiczne i glebowe - Klimat Karkonoszy
Przyroda Karkonoszy
- Położenie Karkonoszy w centrum Europy - Piętra roślinne - Ekosystemy leśne Karkonoszy - Ekosystemy nieleśne Karkonoszy - Roślinność - Fauna
Człowiek i Karkonosze
- Początki kolonizacji Karkonoszy - Wydobycie surowców mineralnych - Wyrąb lasów, myślistwo - Karkonosze w XVI-XVIII wieku - Gospodarka pasterska - Karkonosze na dawnych mapach - Początki turystyki - Karkonosze na przełomie dwóch tysiącleci - Z początków ochrony karkonoskiej przyrody - Karkonoski Park Narodowy (KPN) i Krkonošský národní park (KRNAP)
Kulturowe dziedzictwo Karkonoszy
- Karkonosze w literaturze i fotografii - Karkonosze w sztuce - Zabytki kultury materialnej (w tym sakralne) - Karkonoskie muzea - Nauka a Karkonosze - Karkonosz
Indeks Jan Štursa: "Encyklopedia Corcontica. Krajobraz - przyroda - człowiek". Wydawnictwo Krnap, Vrchlabí 2003. Okładka miękka, format 14,5 x 21 cm, stron 89, papier kredowy, liczne ilustracje kolorowe, w tym archiwalne zdjęcia i rysunki, wyjątkowo dobra jakość ilustracji.
|